آموزش عکاسی صفر تا صد (نوردهی صحیح در شرایط مختلف فصل 28)

نوردهی صحیح قلب عکاسی است. هیچ فرقی نمی‌کند از یک سوژه پرتره، منظره طبیعی یا صحنه شهری عکاسی کنید؛ اگر نوردهی درست نباشد، تصویر یا بیش‌ازحد روشن (Overexposed) خواهد شد یا بیش‌ازحد تاریک (Underexposed). چالش اصلی برای عکاسان این است که شرایط نوری همیشه یکسان نیست و بسته به زمان، مکان و نوع نور باید تنظیمات دوربین تغییر کند. در این مقاله بررسی می‌کنیم که چطور در شرایط مختلف به نوردهی صحیح برسیم.

🟢 1. نوردهی صحیح یعنی چه؟

نوردهی صحیح زمانی به دست می‌آید که:

• جزئیات در سایه‌ها و هایلایت‌ها (قسمت‌های روشن) قابل مشاهده باشند.
• رنگ‌ها طبیعی ثبت شوند.
• تصویر متناسب با هدف عکاس (واقع‌گرایانه یا هنری) باشد.

📌 ابزار اصلی رسیدن به نوردهی درست: دیافراگم، سرعت شاتر، ISO، و نورسنج داخلی دوربین.

🟢 2. نوردهی در روز آفتابی

نور زیاد است، بنابراین بهتر است:

• ISO پایین (۱۰۰ یا ۲۰۰).
• دیافراگم متوسط (f/8 تا f/11) برای وضوح بیشتر.
• سرعت شاتر سریع (۱/۲۵۰ یا بالاتر) برای جلوگیری از نور زیاد.

📌 تکنیک مفید: قانون Sunny 16 → در هوای آفتابی با دیافراگم f/16 و سرعت شاتر معادل عدد ISO، نوردهی مناسب خواهید داشت.

🟢 3. نوردهی در هوای ابری یا مه‌آلود

نور پخش‌شده و نرم است، اما شدت کمتری دارد.

• ISO کمی بالاتر (۴۰۰).
• دیافراگم بازتر (f/5.6 یا f/4).
• سرعت شاتر متوسط.

📌 نکته: در این شرایط رنگ‌ها ممکن است سردتر ثبت شوند؛ اصلاح با تراز سفیدی ضروری است.

🟢 4. نوردهی در شب یا شرایط کم‌نور

نور طبیعی کم است و چالش اصلی، روشن بودن عکس بدون افزایش بیش‌ازحد نویز است.

• ISO متوسط تا بالا (۸۰۰ تا ۳۲۰۰ بسته به دوربین).
• سرعت شاتر کندتر (۱/۳۰ یا حتی چند ثانیه).
• دیافراگم باز (f/2.8 یا بازتر).

📌 ابزار ضروری: سه‌پایه و در صورت نیاز ریموت شاتر.

🟢 5. نوردهی در فضای داخلی

معمولاً نور مصنوعی (لامپ یا مهتابی) باعث ترکیب رنگ و کمبود نور می‌شود.

• ISO بین ۴۰۰ تا ۱۶۰۰.
• دیافراگم نسبتاً باز.
• سرعت شاتر حداقل ۱/۶۰ برای جلوگیری از لرزش دست.

📌 استفاده از فلاش ملایم یا رفلکتور برای بهبود نور توصیه می‌شود.

🟢 6. نوردهی هنگام عکاسی پرتره

هدف: چهره روشن و بدون سایه‌های شدید.

• نور ملایم (ترجیحاً سایه یا نور بازتابی).
• دیافراگم باز (f/1.8 تا f/4) برای محو کردن پس‌زمینه.
• سرعت شاتر ۱/۱۲۵ یا سریع‌تر.

📌 استفاده از فلاش اکسترنال با دیفیوزر بهترین نتیجه را می‌دهد.

🟢 7. نوردهی در منظره (Landscape)

هدف: وضوح بالا در تمام بخش‌های تصویر.

• دیافراگم بسته (f/11 تا f/16).
• ISO پایین برای نویز کم.
• سرعت شاتر بسته به نور محیط.

📌 ابزار ضروری: سه‌پایه + فیلتر ND یا پلاریزه برای کنترل نور و رنگ.

🟢 8. نوردهی در عکاسی ورزشی و حیات وحش

هدف: ثبت حرکت سریع.

• سرعت شاتر بالا (۱/۱۰۰۰ یا بیشتر).
• دیافراگم بازتر برای جبران نور.
• ISO متناسب با شرایط (۸۰۰ یا بالاتر در محیط‌های کم‌نور).

📌 استفاده از مد S/Tv (اولویت شاتر) توصیه می‌شود.

🟢 9. نوردهی در شرایط پرکنتراست (High Contrast)

مثلاً صحنه‌ای با آسمان روشن و زمین تاریک.

راهکارها:

• استفاده از HDR (ترکیب چند نوردهی مختلف).
• نورسنجی نقطه‌ای روی سوژه اصلی.
• استفاده از فیلتر ND تدریجی.

🟢 10. تمرین‌های پیشنهادی

1.  یک صحنه ثابت را در صبح، ظهر و شب عکاسی کنید و تفاوت نوردهی را مقایسه کنید.
2. در فضای داخلی با و بدون فلاش عکس بگیرید.
3. در یک روز آفتابی از قانون Sunny 16 استفاده کنید و نتایج را بررسی کنید.

جمع‌بندی

نوردهی صحیح در عکاسی همیشه یک فرمول ثابت ندارد؛ بلکه بستگی به شرایط نوری، سوژه و هدف عکاس دارد. آنچه اهمیت دارد این است که عکاس بتواند با تسلط بر تنظیمات دوربین، در هر شرایطی بهترین تعادل میان نور و کیفیت را پیدا کند.

«نوردهی درست همان زبان مشترک میان سوژه و عکاس است؛ زبانی که عکس را زنده می‌کند.»