آموزش کمکهای اولیه برای صرع، شوک و غش

صرع

صرع از بیماریهای مغز و اعصاب می باشد که معمولاً بصورت تشنج و یا حواس پرتی است که در مدت زمان کوتاه اتفاق می افتد . بصورت ناگهانی و تقریباً بدون هیچ علامت آگاهی دهنده آغاز و چند دقیقه به طول می انجامد و مصدوم پس از آن , از حوادث بوقوع پیوسته چیزی بیاد نمی آورد .

مراحل حملات صرع :

مرحله اول

تمام عضلات فرد منقبض شده و مثل چوب خشک شده و در پی آن به زمین می خورد .

مرحله دوم

چند ثانیه بعد از مرحله اول دچار تشنج ها و تکانهای متعدد در تمام بدن می شود . در این مرحله کف از دهان بیمار خارج شده و ممکن است ادرار و مدفوع وی دچار بی اختیاری گردد .

مرحله سوم

پس از حدود یک دقیقه به حالت اغما می رود . در انتها فرد بهوش آمده و ممکن است به خواب طبیعی برود .

کمکهای اولیه :

اولین شیوه درمان به وسیله ابن سینا دانشمند برجسته ایرانی ارائه شد . بدین گونه که وی با کشیدن دایره ای به دور بیمار به اطرافیان بیمار می گفت که جن در بدن بیمار رفته است و اجنه او را می آزارند و هرکس وارد این دایره بشود مورد هجوم جن ها واقع می شود . ابن سینا با این شیوه تنها می خواسته تا از ورود مردم به حیطه خط رسم شده در اطراف بیمار جلوگیری کند تا اکسیژن کافی به بیمار رسیده و بیمار به وضع عادی  خود بر گردد . و حال اینکه امروزه نیز تنها کاری که از یک امدادگر بر می آید به شرح زیر می باشد :

۱)      در حین حمله مریض را از نقاط خطرناک دور کنید و به آرامی شانه ها و سر  او را بگیرید تا دامنه حرکت وی کم شود و به سر وی آسیب نرسد .

۲)      در اثر تکانهای شدید ممکن است مریض دچار ضربه مغزی شود و بهتر است زیر سر وی جسم نرمی مثل بالشت و غیره بگذارید .

۳)      اگر دهان بیمار بسته بود سعی در باز کردن آن نکنید , ولی اگر دهان بیمار باز بود جسم نرمی مانند لاستیک یا دستمال را بین دندانهای بیمار قرار دهید تا از گازگرفتن احتمالی زبانش جلوگیری شود . در ضمن اینکار باید توجه داشته باشید که زبان مریض به عقب نیفتاده و راههای هوایی را مسدود نکند .

۴)      بدلیل عدم اختلال در تنفس نیازی به تنفس مصنوعی نمی باشد .

۵)      بعد از رفع حمله به بیمار استراحت داده و همچنین مایعات شیرین به او بخورانید

۶)      در ضمن در صورتی که بیمار کنترل ادرار و مدفوع خود را از دست داد او را با چیزی بپوشانید تا پس از بهبودی , از اینکه دیگران وی را در آن وضع دیده اند ناراحت نشود .

  شوک

تعریف :  ناتوانی دستگاه گردش خون در رساندن خون کافی به تمام اعضای بدن را شوک گویند . در این حالت چون خون کافی به اعضای بدن نمی رسد بدن شروع به مقابله باوضع موجود (کاهش خون رسانی ) می کند . دفاع بدن دراین حالت بصورتی است که باید حداکثرخون به اعضای حیاتی مثل مغز و قلب رسیده و در مقابل به اعضا کم اهمیت تر مثل پوست , روده و عضلات خون کمتری برسد زیرا سلامت قلب و مغز ضروری تر است ؛ و در حقیقت شوک دفاع بدن در برابر این کاهش خون رسانی است .شوک به سه دلیل می تواند بروز یا پیشرفت کند :

۱) کاهش قدرت قلب                     ۲) کشادشدن رگها                       ۳) کاهش حجم خون

انواع شوکها

انواع شوک را بر اساس علت آن تقسیم بندی می کنند که عبارتند از :

۱-      شوکهای فلبی مثل موارد سکته قلبی

۲-      شوکهای ناشی از کاهش خون مثل موارد خونریزی شدید یا سوختگی شدید

۳-      شوکهای عصبی مثل قطع نخاع

۴-      شوکهای روانی مثل شنیدن خبرهای بد

۵-      شوکهای حساسیتی , مثل تزریق داروئیکه فرد به آن حساسیت دارد

۶-      شوکهای عفونی و غیره

علائم

شوک و علائم آن به تدریج به تدریج پیشرفت میکنند . علائم آن را به سه مرحله تقسیم میکنند که عبارتند از :

مرحله اول : افزایش تعداد نبض و تنفس , اضطراب و ترس .

مرحله دوم : رنگ پریدگی , نبض سریع و ضعیف , تنفس مشکل , ضعف و تشنگی و گاهی تهوع .

مرحله سوم : کاهش سطح هوشیاری , کاهش فشار خون , نبض و تنفس ضعیف .

مصدوم اغلب قدرت سر پا ایستادن نداشته و روی زمین می افتد . مردمکهای چشمهایش گشاد شده و چشمهایش حالت خماری دارد .

کمکهای اولیه :

بهترین درمان شوک پیشگیری از آن است . بنا براین اگر برای کسی حادثه ای اتفاق افتاده (مثلاً تصادف کرده ) که احتمال می دهید دچار شوک شود ولی هنمز علائم شوک را نشان نمی دهد ، با این اقدامات عبارتند از :

۱- کنترل راههای هوایی مصدوم و جلوگیری و آسپیره کردن مواد استفراغی .

۲- دادن اکسیژن

۳- کنترل خون ریزی

۴- آتل بندی محل شکستگی

۵- مریض را به پشت دراز کرده و پاهایش را حدود ۲۰-۳۰سانتی متر بلند کنید.نکته مهم اینکه اگر با این کار تنفس مصدوم مشکل شد فوراً پاهایش را پایین  آورده و یا اگر احتمال شکستگی پا یا ستون فقرات می رود پا ها را بلند نکنید.

۶- جلو گیری از دفع حرارت بدن مصدوم به به وسیله پیچیدن وی درون پتو یا کحاف یا چیز مشابه آن ، توجه داشته باشید که با حرارت خارجی (بخاری ) مصدوم را گرم کنید.

۷- در صورتیکه کصدوم بیهوش یا استفراغ ندارد به او مایعات بدهید.

۸- کنترل علائم حیاتی را هر۵ دقیقه یکبار به عمل آورید.

وضعیت اغماء – بهبودی

مصدوم که زخمهای وسیع در پائین صورت یا فک دارد، یا آنها که بیهوش هستند به پهلو خوابیده و سر وی را به پائین خم کنید تا مایعات استفراغ شده و خونیکه از صورت خارج می شوند باعث انسداد مجازی تنفس و خفگی نشود . در اینگونه مصدومین باید توجه این وضعیت را وضعیت بهبودی می گویند .

غش

هنگامی که جریان خون مغز کم شود ، بدلیل اینکه مغز کنترل خود را روی اعضاء بدن از دست میدهد فرد قدرت و هوشیاری خود را از دست داده وسقوط می کند . به این حالت غش می گویند.

علائم :

۱-       رنگ پریدگی و سردی پوست و عرق زیاد

۲-       سرگیجه

۳-       گزگز دست و پا

۴-       اختلال بینایی

۵-       تغیرات علائم حیاتی بصورت کاهش درجه حرارت بدن و فشار خون و تعداد تنفس و نبض البته تعداد نبض کاهش یافته و بعد از مدتی کوتاه افزایش می یابد .

۶-       سقوط و عدم هوشیاری

 

کمک های اولیه :

۱)      اغلب وقتی که فرد می افتد یا شما وی را دراز می کنید حالش بهبود می یابد و اقدام دیگری لازم نیست . اگر مصدوم به حالت نشسته باشد بهتر است سر او را خم کرده و وسط دو زانویش بگذارید . ولی در مجموع وضعیت درازکش بهتر از نشسته است .

۲)      سر فرد را به عقب خم کنید تا زبان از مسیرهای هوایی خارج شود و همچنین سر را به یک طرف خم کنید تا مواد استفراغی آسپیره نشود (وارد راه هوایی او نشود).

۳)      لباسهای مصدوم را شل کنید .

۴)    تا وقتی مریض به هوش نیامده چیزی را به او نخورانید .

۵)     روی سر و صورت مصدوم آب سرد بپاشید یا نیشگون بگیرید .

۶)     اگر بدن مصدوم سرد است او را در پتو بپیچید .

توجه : با وجود اینکه مسئله غش مسئله ساده ای است ولی میتواند نشانه بیماری مهم قلبی و یا غیره باشد .بنابراین توصیه می شود که فرد دچار غش به پزشک مراجعه نماید

درباره‌ی

همچنین ببینید

۱۴ ماده غذایی برای جلوگیری از حمله قلبی

در ابتدا باید گفت حمله قلبی رخدادی است که طی آن خون حاوی مقادیر اکسیژن …

عطر و ادکلن ارشاکو