زیبایی پوست و مو از نکاتی مهم در داشتن چهرهای زیباست، از این رو گاهی مادران به دلیل بعضی عقاید غلط جهت زیبا شدن پوست و موی فرزند خود در نوزادی دست به اقداماتی میزنند که ممکن است علاوه بر نداشتن نتیجه مثبت نتایج منفی به بار بیاید.
دکتر سارا توسلی متخصص پوست و مو میگوید: وقتی نوزاد به دنیا میآید یک لایه نازک غشا مانند از چربی روی پوست او قرار دارد که نباید در بدو تولد شسته شود و این غشا برداشته شود چرا که خود میتواند یک محافظ برای بچه در برابر تغییر دما و حساسیتهای محیطی باشد. بعد از روز اول نوزاد در بیمارستان شسته میشود و از روز دوم میتوان بچه را به حمام برد و تنها با کمی شامپو بچه شستشو داد، اما نکته مهم اینجاست که پوست نوزادان بعد از شستشو خشک میشود و برای از بین بردن این خشکی باید حتما از لوسینهای چربکننده بدن کودک یا وازلین مخصوص کودکان استفاده کرد و تمام تن بچه به غیر از سر کودک را با آنها چرب کرد تا از خشک شدن و پوسته پوسته شدن پوست آنها جلوگیری شود.
وی میافزاید: بهتر است نوزادان را شب قبل از خواب حمام کنید؛ چرا که به آرامش و خوب خوابیدن آنها کمک میکنید و مخصوصا برای بعضی از نوزادان که در بدو تولد به دلیل گم کردن شب و روز، شبها خوب نمیخوابند این کار میتواند موثر باشد.
به گفته دکتر توسلی، پوست نوزاد به صورت طبیعی باید رنگی بین گلبهی و صورتی داشته باشد که بعد از گذشت چند هفته کمکم به رنگ ژنتیکی که باید تبدیل میشود، اما بعضی از بچهها دارای پوستهای سرخ هستند که باید در این زمینه چند نکته بررسی شود. اگر بدن کودکتان در نقاط مختلفی دچار قرمزیهای غیر طبیعی است و کودک بیقرار است (به دلیل خارش این نقاط) حتما باید به پزشک مراجعه کنید؛ چرا که احتمال اگزمای پوستی وجود دارد و اصلا شستشو ندهید چرا که باعث بیشتر خشک شدن پوست و زیاد شدن زخمها میشود که باید جلوی آن گرفته شود.
توجه کنید که بعضی از بچهها به دلیل گردش خون در گونههایشان سرخی وجود دارد که این مورد اگر تنها در گونههاست مشکلی نیست. ضمن اینکه گاهی اوقات به دلیل زیاد بوسیدن نوزاد گونههایش سرخ میشود در این باره باید گفت که اصلا بوسیدن نوزاد کار درستی نیست؛ چرا که سیستم ایمنی نوزاد هنوز آنقدر قوی نشده که بتواند با آلودگیهای محیطی مبارزه کند و ممکن است منتقل شدن حتی یک پرز بالبان ما یا اسانس عطری که زدهایم باعث بروز آلرژی یا انتقال بیماری شود. دکتر توسلی میگوید: حتی بوسیدن دست و پای نوزاد هم درست نیست، چرا که نوزادان ممکن است دست و پای خود را نیز در دهان بکنند. اگر گونههای فرزندتان در اثر بوسیدن سرخ شد، میتوانید با کمی چرب کردن بهبود بخشید و عمل بوسیدن را تکرار نکنید، مخصوصا در ۴۰ روز اول هیچگونه تماسی که احتمال انتقال آلودگی وجود دارد نباید برقرار شود؛ چرا که گاهی ممکن است ما بیمار باشیم و ندانیم که بیماریم یا در دوره نقاهت به سر میبریم و هنوز فاکتور منتقلکننده بیماری در بدن ما وجود دارد، بهرغم اینکه علائم خود بیماری از بدن ما رفته است.
پوست همه نوزادان در دوران نوزادی به یک شکل است به طوری که پوست چرب یا خشک یا حساس در نوزادان معنی ندارد و اینها در دوران بلوغ به دلیل ترشح هورمونها شکل میگیرد. سر نوزادان به طور طبیعی چرب است، پشت گوشها و دور بینی محلهای تجمع چربیاند که اینها اصلا نشان از پوست چرب نیست و همه بچهها بعد از حمام باید پوستشان با روغن بچه چرب شود و این کار هیچ ربطی به نوع پوست در بزرگسالی ندارد.
به گفته دکتر توسلی گاهی اوقات ممکن است به دلیل رشد سریع سلولهای پوستی، پوست نوزادان در برخی مناطق بدن پوستهپوسته شود که تنها راهش چرب کردن پوست است و اصلا نباید این پوستهها را دستکاری کرد یا درحمام از لیفهای زبر استفاده کرد.
دکتر توسلی هشدار میدهد؛ تا ۴۰ روزگی اصلا از صابون و لیف برای شستن بچهها استفاده نکنید و تنها با همان شامپو بچه بدن نوزاد را بشویید و اگر اصرار به استفاده از لیف دارید، میتوانید از لیفهای حولهای یا اسفنجهای نرم تنها برای لمس بدن نوزاد استفاده کنید، آن هم در مناطق چینهای بدن. در مورد بند ناف نوزادان هم دکتر توسلی میگوید: هیچ منعی برای حمام کردن وجود ندارد، فقط مراقب باشید که آسیبی به آن نزنید و بعد از حمام هم یک گاز تمیز روی آن بگذارید تا آلوده نشود. اگر در پاهای نوزادتان آثار سوختگی دیدید، به توصیه دکتر توسلی باید دلیل آن را بیابید، اگر قرمزیها در ناحیه دور کمر و رانها بود به دلیل حساسیت به شورت پلاستیکی است یا سفت بستن نوزاد اما اگر سوختگیها در ناحیه تناسلی بود باید نوزاد را زود به زود عوض کنید (تقریبا بعد از هر بار ادرار) حتما با آب نوزاد را بشویید و از دستمالهای مرطوب مخصوص این کار استفاده نکنید، لباس نخی تنش کنید و بگذارید که ناحیه سوختهشده هوا بخورد و از چربکنندهها هم استفاده کنید. در بعضی از نوزادان سوختگی در اثر حساسیت به پوشکهاست که باید از کهنههای نخی خوب شسته شده استفاده کرد.
● مراقبت از مو
بعضی از خانوادهها به دلیل اینکه فرزندشان موهای پر پشتی داشته باشد سر بچهها را تیغ میزنند. دکتر توسلی میگوید: این کار بسیار کار خطرناکی است و هیچ زمینه علمی وجود ندارد. مساله این است که همه ما با یک تعداد فولیکول یا پیاز موی مشخص به دنیا میآییم که نمیتوان این تعداد را تغییر داد. نکته دیگر این است که وقتی نوزاد به دنیا میآید قسمتهایی از سرش تنها پوست است و جمجمه هنوز شکل نگرفته و تیغ زدن به سری که با مغز تنها یک پوست فاصله دارد بسیار خطرناک است و اگر زخمی ایجاد شود به سادگی در معرض عفونتها قرار میگیرد؛ چرا که بدن نوزاد هنوز آنچنان در برابر میکروبها ایمن نشده است و مشکلات زیادی برای کودک به وجود میآید.
دکتر توسلی میگوید: وقتی نوزاد به دنیا میآید بیشتر موهای بدنش به صورت پرزهای جنینیاند که همه در عرض چند ماه میریزند و موهای اصلی در میآیند و تا یک سالگی همه موهای بچه اصلی میشوند. در اثر تیغ زدن چون همه موها قطع میشوند و یکنواخت رشد میکنند به نظر پرپشت میآید اما در حقیقت این طور نیست و این کار به هیچ وجه توصیه نمیشود. این کار در ابروها هم به همان دلایل هیچ تاثیری ندارد و بریدن مژهها نیز در بلندی آنها هیچ تاثیری ندارد. به جرات میتوان گفت که هیچ عملی بر تقویت و تغییر اندازه، جنس و رنگ موهای سر ابروها و مژهها ندارد، پس از زدن سرمه به چشمها و کوتاه کردن مژهها و تیغ زدن به سر و ابروهای نوزادان بپرهیزید. وی میافزاید: برس کشیدن به سر بچهها تنها جهت آرایش دادن به موهای نوزادانی که پر مو هستند، آن هم تنها برسهایی که مویی هستند و دندانههای پلاستیکی و فلزی ندارند اشکالی ندارد اما نباید زیادهروی شود و برس محکم به سر نوزاد کشیده شود. در ضمن ریزش موهای نوزادان هیچ ربطی به چگونگی قرار گرفتن سر آنها روی بالش ندارد و این پرزها که در بدو تولد میبینید همگی میریزند و شکل ریختن آنها در بچههای مختلف متفاوت است و جای نگرانی ندارد.
● ناخنهای نازک
دکتر توسلی راجع به ناخنهای نوزادان میگوید: در بدو تولد نوزادان پوست بسیار نازکی دارند، پس برای گرفتن ناخنهای آنها صبر کنید. بهترین کار برای جلوگیری از اینکه نوزاد خود را با ناخنهایش زخمی نکند، استفاده از دستکشهای بدون انگشت نخی است. بعد از یکی دو هفته میتوانید با ناخنگیرهای مخصوص کودکان و ترجیحا قیچی که به پوستش آسیب نزند، آرام و با احتیاط ناخنهای نوزاد را کوتاه کنید و هر بار ناخنگیر را با الکل تمیز کنید و به کسی اجازه استفاده از ناخنگیر نوزادتان را ندهید تا از انتقال میکروبها جلوگیری شود.
——————————